Bato

Ang 'Bato' ay ang unang programming language sa wikang Tagalog.

Pagtatalaga

Kailangan mo munang i-install ang Ruby programming language (version 1.9.3 o mas bago) at pagkatapos maitalaga ang Ruby, i-run naman ito

gem install bato

Bakit Bato?

Ang 'bato' ay hango sa Ruby Programming Language na may Tagalog na sintaks. Ang kadahilanang ginamit ang pangalang 'bato' ay dahil ang Ruby ay isang uri ng bato.

Ang unang program

Gumawa ng isang file na kamusta_mundo.bato na may mga sumusunod na nilalaman

kapag 1 > 0
  isulat "Kamusta mundo!"
kung_hindi
  isulat "Mayroong sira"
katapusan

at pa-andarin ang program sa pamamagitan ng

bato kamusta_mundo.bato

Sintaks

Pagsusulat

"Ito ay mga serye ng mga sulat sa wikang Tagalog"
<<-KATAPUSAN
mga salita
na nahahati
sa ilang mga hilera
KATAPUSAN

Dinikit na mga pamamaraan

'magandang araw'.baliktad         # => 'wara gnadnagam'
'Pangungusap'.haba                # => 11

Ekspresyong Boolean

tama
mali
hindi tama

Kondisyon

Paggamit ng kondisyon.

kapag halaga > 100 dapat
  "ayos lang"
kung_kapag halaga > 0 dapat
  "ok lang"
kung_hindi
  "wala lang"
katapusan

kung_sakaling bilang
pagka 5 dapat "lima"
pagka 4 dapat "apat"
kung_hindi "wala"
katapusan

Pamamaraan sa pagkakamali

bilang_ng_pagkakamali = 0
simula
  # mag komento kapag hindi sigurado
  1 / 0
iligtas => pagkakamali
  bilang_ng_pagkakamali += 1
  subukang_muli kapag bilang_ng_pagkakamali < 3
  iangat "malubhang pagkakamali"
siguraduhing
  isulat "Tapos na"
katapusan

Panuntunan

panuntunang sabihinAngPangalan(pangalan = wala)
  kapag pangalan != wala
    isulat "Magandang araw sa iyo #{pangalan}!"
  kung_hindi
    isulat "Magandang araw!"
  katapusan
katapusan

sabihinAngPangalan "Maria" # => "Magandang araw sa iyo Maria!"
sabihinAngPangalan 		   # => "Magandang araw!"

Paggamit ng mga ekspresyon ng mga salita sa program

katapusan

Maari kang gumamit sa alin sa mga sumusunod sa pagtatapos ng program

katapusan
dulo
wakas

Sampol ng paggamit

bilang = 0
kapag bilang > 1
  isulat "Mayroon ng laman ang bilang na #{bilang}"
kung_hindi
  isulat "Wala pang laman ang bilang"
wakas

kung_iba

Kapag ang ekspresyon ay hindi nasunod maaring gumamit sa alin sa mga sumusunod

iba
kung_iba
kung_hindi
kung_hindi_naman
kapag_hindi
kapag_hindi_naman
kung_hindi_pa
kapag_hindi_pa
at_kung_hindi
at_kapag_hindi
at_kung_hindi_naman
at_kapag_hindi_naman
at_kapag_hindi_pa
at_kung_hindi_pa
maliban_dito
maliban_sa_mga_ito

Sampol ng paggamit

pangalan_mo = "Maliksi"
kapag_ang pangalan_mo == "Maliksi"
  isulat "Ikaw ay si #{pangalan_mo}!"
kung_hindi_naman
  isulat "Magandang araw sa iyo #{pangalan_mo}!"
katapusan

sakali

Kapag mayroon kang ekspresyon na madaming resulta gawa ng mga iba't ibang kondisyon, maari kang gumamit ng mga sumusunod

sakaling
sakali
kung_sakaling
sakali_na
kung_sakali_na
kalagayan
kaukulan

Sampol ng paggamit

pangalan_mo = "Mabait"

sakaling pangalan_mo
ay "Maliksi"
  isulat "Ikaw ay si Maliksi!"
ay "Matipuno"
  isulat "Ikaw ay si Matipuno!"
ay "Mabait"
  isulat "Ikaw ay si Mabait!"
maliban_dito
  isulat "Magandang araw sa iyo!"
katapusan

tiyakin

Kung mayroon kang ekspresyon na gusto mong masunod kahit ano pa ang kahihinatnan nito, gumamit ng mga sumusunod

tiyaking
matiyak
tiyakin
siguraduhing
siguraduhin
panigurado

Sampol ng paggamit

simulan
  itaas "May sira!"
agapan
  isulat "Ipagpatuloy..."
  itaas "May nasira na na-agapan"
tiyaking
  isulat "Tapos na"
katapusan

modyul

Ang modyul ay ang lalagyanan ng mga klase sa iyong program

modyul

Sampol ng paggamit

modyul MgaAlagangHayop
  KAILANGAN_DAMI_NG_ASO = 5
  klase Aso
    panuntunan tahol
      sabihin "Woof..."
    katapusan

    panuntunan kumanin
      sabihin "..."
    katapusan

    panuntunan ikembot_ang_buntot
      sabihin "Ginagawa ko ito dahil masaya ako!"
    katapusan
  katapusan  
katapusan

dami = 6
browny = MgaAlagangHayop::Aso.gumawa
browny.ikembot_ang_buntot kapag dami >= MgaHayop::KAILANGAN_DAMI_NG_ASO

ngunit_kapag

Gumamit ng ngunit_kapag kapag mayroon ka pang kondisyon maliban sa nauna ng kondisyon

ngunit_kapag
kung_kapag
ngunit_kapag_ang
kung_kapag_ang

Sampol ng paggamit

pangalan_mo = "Masipag"
kapag_ang pangalan_mo == "Matipuno"
  sabihin "Ikaw ay si Matipuno!"
ngunit_kapag_ang pangalan_mo == "Masipag"
  sabihin "Ikaw ay si Masipag!"
maliban_sa_mga_ito
  sabihin "Wala kang rekord saamin!"
katapusan

panuntunan

Ang panuntunan ay may kalakip na pangalan upang ito ay matawag sa program

panuntunang
panuntunan

Sampol ng paggamit

panuntunan gumawaNgID(estudyante = {})
  pangalan = estudyante[:pangalan]
  edad 	   = estudyante[:edad]
  tirahan  = estudyante[:tirahan]
  baitang  = estudyante[:baitang]
  seksiyon = estudyante[:seksiyon]
  
  sabihin <<-KATAPUSAN
  	Pangalan: #{pangalan}
	Edad:     #{edad}
	Tirahan:  #{tirahan}
	Baitang:  #{baitang}
	Seksiyon: #{seksiyon}
  KATAPUSAN
katapusan

gumawaNgID({
  pangalan: "Maliksi Batubalani",
  edad: "13",
  tirahan: "Ilocos",
  baitang: "6",
  seksiyon: "Masisipag"
})

agapan

Ang agapan ay ginagamit kung mayroon maaaring mangyaring pagkakamali na gusto mong maisalba o mailigtas

iligtas
agapan

Sampol ng paggamit

simulan
  1 / 0
agapan
  sabihin "Hindi ito posible!"
katapusan

dapat

Kapag mayroon kang ekspresyon na mayroong inaasahan na resulta, gumamit ng dapat

dapat

Sampol ng paggamit

panulat_mo = "lapis"

papel = sakaling panulat_mo
  ay "lapis" dapat "bond paper"
  ay "ballpen" dapat "dilaw na papel"
  maliban_sa_mga_ito "intermediate paper"
katapusan

sabihin "Ang papel na gagamitin mo ay #{papel}"

magbigay_daan

Kapag ang ekspresyon ay mayroong inaasahang dapat na ibigay na resulta habang gumagana pa ang program, gumamit ng magbigay_daan

magbigay_daan
bigyang_daan

Sampol ng paggamit

panuntunan gumawaNgID
  isulat "------------------------------------------"
  magbigay_daan
  isulat "------------------------------------------"
katapusan

panuntunan ID(impormasyon = {})
  gumawaNgID na_ganito
    sabihin <<-KATAPUSAN
  Pangalan: #{impormasyon[:pangalan]}
  Edad:     #{impormasyon[:edad]}
  Tirahan:  #{impormasyon[:tirahan]}
  Baitang:  #{impormasyon[:baitang]}
  Seksiyon: #{impormasyon[:seksiyon]}
    KATAPUSAN
  katapusan
katapusan

ID({
  pangalan: "Maliksi Batubalani",
  edad: "13",
  tirahan: "Ilocos",
  baitang: "6",
  seksiyon: "Masisipag"
})

para_sa

Kapag may listahan na nais mong isa isahin, gumamit ng para_sa

para_sa
para_ang

Sampol ng paggamit

listahan_ng_mga_prutas = ["mansanas", "mangga", "guava", "santol", "ubas"]
para_sa prutas na_nasa listahan_ng_mga_prutas ganito_gawin
  sabihin prutas.sa_malaking_titik
katapusan

subukang_muli

Ginagamit ang subukang_muli upang umikot muli ang ekspresyon kung may sirang nangyari at nais mo ulit subukan pa andarin

subukang_muli

Sampol ng paggamit

bilang_ng_pagkakamali = 0
simula
  1 / 0
agapan => pagkakamali
  bilang_ng_pagkakamali += 1
  subukang_muli kapag bilang_ng_pagkakamali < 3
  iangat "malubhang pagkakamali"
siguraduhing
  isulat "Tapos na"
katapusan

ibalik

Kapag mayroon kang ibabalik na resulta sa nagtawag ng panuntunan

ibalik
ibalik_ang
magbalik
magbalik_nang
isauli
isauli_ang
ibigay
ibigay_ang
magbigay
magbigay_nang

Sampol ng paggamit

panuntunan magdagdag_ng_isa(halaga)
	idadagdag = halaga + 1
	ibalik_ang halaga
katapusan

kapag

Ginagamit ang kapag kung meron kang kondisyon sa iyong ekspresyon

kapag
kapag_ang
kapag_na_ang
kung
kung_ang

Sampol ng paggamit

kapag_ang 1 > 0
  sabihin "mas madami!"
kung_iba
  sabihin "may sira"
katapusan

Patuloy na ginagawa ang dokumento para sa mga sumusunod...

nakatukoy?

nakatukoy?
nakasaad?

tanggalin

tanggalin
magtanggal

ihinto

ihinto

sa

sa
sa_loob_ng
nasa
na_nasa

ganito

na_ganito
nang_ganito
ganito

hanggang

hanggang
hanggang_ang
mapa_hanggang

maliban_na

malibang
maliban_na
maliban_ang

o

o
o_ang

kasunod

sumunod
kasunod

pagka

pagka
pagka_ang

ulitin

ulitin
at_ulitin
uliting_muli

at

at
at_ang

simula

simula

klase

klase

habang

habang
habang_ang

alyas

alyas

Pagtulong sa pagdedevelop ng Bato

Magpadala ng mga kahilingan sa paggawa ng ticket.

Lisensya

Instituto Ng Tekonolohiya sa Massachusetts Licence (makikita sa LICENSE.txt na file).