new blog

config.toml

@@ -6,7 +6,7 @@ canonifyurls = true
 relativeURLS = false
 
 theme = "diary"
-title = "Maximilian's blog"
+title = "Maximilian's writing"
 languageCode = "vi-vn"
 summaryLength = 42
 

content/posts/bon-lan-hon-nhan.md

@@ -0,0 +1,50 @@
+---
+title: "Bốn lần hôn nhân"
+author: ["Nguyễn Bình Thành"]
+publishDate: 2020-08-29
+expiryDate: 2024-01-01
+lastmod: 2024-04-14T12:20:47+07:00
+categories: ["think"]
+draft: false
+---
+
+> Vì sao đất mẹ không thể nuôi nổi những đứa con của mình?
+
+Hàng xóm của tôi ở Bình Dương là một tay thợ hồ, 47 tuổi. Theo như hắn
+kể thì ngày xưa gia đình thuộc hàng đại gia ở Đà Nẵng, nên được hân hạnh
+bị đánh tư sản mại bản năm 1978. Sau lần đó, đại gia đình tứ tán khắp
+nơi, còn hắn lang bạt từ Đà Nẵng, Huế, Phan Thiết cho tới Sài Gòn, Bình
+Phước, Bình Dương. Cũng như theo hắn nói, hắn đã từng làm giáo viên,
+thầu xây dựng, thư kí cho chủ trang trại, quản lí khách sạn và bây giờ
+là thợ hồ theo kiểu người ta nhờ gì làm nấy.
+
+Khi tôi mới chân ướt chân ráo về Bình Dương, hàng xóm của tôi là bà vợ
+thứ 3 cùng 4 đứa con nhỏ, trong đó có 1 đứa con trai mới sanh. Còn hắn ở
+với bà vợ thứ 4, tuổi chắc còn nhỏ hơn đứa con trai đầu, cách đó khoảng
+1 km, cùng với đứa con gái, cũng mới sanh. Sau đó 2 năm, do hục hặc với
+bên bà kia, hắn dọn về ở luôn với bà thứ 3.
+
+Bà vợ đầu là một người hiền dịu, quen nhau từ thời học sinh, có chung
+với nhau 1 đứa con trai bằng tuổi tôi, li dị nhau lúc đứa con mới 2
+tuổi. Chị Thu, bà vợ thứ 3, kể với tôi, bà vợ đầu này mới bị bắt hồi đầu
+năm vì buôn bán thuốc nổ trái phép, làm hắn lo ảnh hưởng đến lí lịch của
+đứa con trai đầu (được cưng nhất nhà) đang làm đầu bếp tại Hàn Quốc.
+
+Bà thứ 2 là người Quảng Nam, đã mất vì ung thư vú, có với hắn 1 đứa con
+trai chưa bao giờ được nằm trong vòng tay của cha. Đứa này phải nói là
+du côn, làm đủ mọi chuyện trái khoáy. Khi say, cả 2 cha con đều dọa giết
+nhau.
+
+Có thể tôi chẳng thể hiểu được những người hàng xóm này, cũng như số
+mệnh của họ. Mà cũng có thể tôi chẳng thể hiểu nổi con người trong thời
+đại hiện nay và cả số mệnh của mình. Tuy thế, tôi biết rằng, một người
+sẽ làm những gì anh ta có thể cho đến khi vận số của anh ta được sáng
+tỏ!
+
+P/S: "Bốn lần hôn nhân" là một cuốn truyện lịch sử mà tôi đã từng đọc từ
+thời trẻ trâu, nói về những cuộc hôn nhân của Mao Trạch Đông và nghiệp
+chướng mà những bà vợ đã gây ra cho cách mạng cộng sản Trung Hoa. Nhưng
+điều trái khoáy là bìa cuốn sách lại để hình Mao ngồi một mình trên
+chiếc ghế mây, nhìn ra biển lớn
+
+:export_hugo_section: posts

content/posts/cay-trang-leo.md

@@ -0,0 +1,53 @@
+---
+title: "Chuyện một cái cây và viện triết học mùa hè"
+author: ["Nguyễn Bình Thành"]
+lastmod: 2024-04-14T12:20:47+07:00
+categories: ["think"]
+draft: false
+featured_image: "/assets/img/myhomefront.jpg"
+---
+
+[Chuyện 1 cái cây]
+
+Khi bạn gái cũ mình nó về nhà lần đầu, nó đứng giữa căn bếp và nói "nhìn
+anh có vẻ biết hưởng thụ, nhưng căn nhà này thì không có sức sống"
+
+Trong khi thằng cha hàng xóm làm thợ hồ có 4 vợ và nuôi 1 bầy chó, thì
+trong nhà của tôi chỉ toàn máy móc và sách vở. Vậy là, tôi nghe lời em
+nó cuối tuần phải bỏ công bỏ việc, vô mấy cái nhà vườn tìm cây giống rồi
+hì hục đào đào lấp lấp. Tôi không ở căn nhà đó nữa, nên cái cây thường
+sẽ được tưới nước mưa, hoặc lòng thương của hàng xóm. Cũng may, nắng gió
+miền nam không quá khắc nghiệt nên cái cây đó ra hoa quanh năm và cái
+giống đó rụng lá dã man, làm cái sân nhỏ của tôi giờ dầy cả chục phân
+mùn lá. Năm nay, sau 1 đợt ngập lụt và tiết lạnh kéo dài, cái cây đó bị
+sâu ăn rất nặng. Cũng cha hàng xóm đó, thấy tội cho cái cây, trèo qua
+hàng rào và cắt bớt lá sâu. Hôm qua tôi về thì thấy em nó đã bị sâu làm
+tèo 1 nhánh lớn, hic
+
+[Viện triết học mùa hè]
+
+Nếu các bạn quen tôi lâu năm, có lẽ sẽ không lạ gì với danh từ này, mà
+tôi thường nhắc đi nhắc lại đôi lần. Ý tưởng này bắt đầu có lẽ từ khoảng
+2010 - 2011.
+
+Trong cuốn "Lời thú tội của một sát thủ kinh tế", John Perkins có đề cập
+về các viện "ngôn ngữ mùa hè" mà Mỹ đã xây dựng rải rác ở khắp châu Mỹ
+la tinh. Đó là một tổ chức phi chính phủ nhưng thực chất là một tổ chức
+gián điệp, mà nhiệm vụ chính là trao đổi ngôn ngữ với các sắc dân bản
+địa, mà thực chất chỉ là dạy tiếng Anh cho họ, nhằm xoá mòn bản sắc văn
+hoá địa phương, thao túng chính trị và gây ảnh hưởng lên các ngành kinh
+tế then chốt của quốc gia đó.
+
+Trung Cộng đã có một mô hình bắt chước và triển khai dưới các viện Khổng
+Tử. Nhưng bọn tàu thường cho mình là thâm nho, tuổi gì so với tây lông.
+Các viện Khổng Tử được thành lập ở khắp nơi trên thế giới, Hà Nội cũng
+có 1 cái, nhưng bị vạch trần và phản đối nhiều nhất ở Mỹ và Canada.
+
+Còn vì sao là triết học? Đó là bởi vì em ưa thích suy nghĩ hơn tất cả
+các hoạt động khác trên đời. Chỉ cần một suy nghĩ nền tảng khác đi, mọi
+thành quả chính trị và xã hội của ngày hôm qua sẽ trở thành thứ chẳng
+khác gì trò hề. Và vì ở phương Đông, kể cả từ thời Khổng Tử, người Á
+Châu chưa bao giờ có một hệ tư tưởng vững mạnh và xây dựng đầy đủ như
+Tây Phương. Chúng ta đi copy cũng được thôi, như Trung Cộng và Việt Cộng
+đã làm với Marx. Nhưng rồi, chính cái hệ tư tưởng đó quay trở lại làm
+thành một trở lực trong mọi điều phát triển.

content/posts/chanh-niem.md

@@ -0,0 +1,89 @@
+---
+title: "Chánh niệm là đức hạnh duy nhất tồn tại"
+author: ["Nguyễn Bình Thành"]
+publishDate: 2023-08-26
+expiryDate: 2024-01-01
+lastmod: 2024-04-14T12:20:47+07:00
+categories: ["think"]
+draft: false
+---
+
+{{< figure src="/assets/img/mangthaichanhniem.JPG" caption="<span class=\"figure-number\">Figure 1: </span>Sách \"mang thai chánh niệm\"" >}}
+
+> Đức Phật đã nói, chánh niệm là đức hạnh duy nhất tồn tại
+
+Lúc sáng mình thấy cuốn sách này trên tiki, thoạt nhìn, mình nghĩ cái
+tựa đề sách gì mà kì khôi. Nhưng 5 phút sau, mình đã đặt mua cuốn sách.
+Nếu các lý thuyết của nhà Phật là đúng, thì quá trình mang thai là sự
+tiếp nhận chuyển sanh của một linh hồn khác vào chung sống với gia đình,
+thì khi đó, những đức hạnh của người mẹ trong lúc mang thai sẽ quyết
+định rất lớn đến tính cách và cuộc sống của đứa con sau này.
+
+P/S: vì sự hạn chế của ngôn ngữ, chữ "chánh niệm" rất dễ làm ta nghĩ đến
+những thứ phủ định của nó, ví dụ như "tà niệm". Nhưng thực sự không
+phải, chỉ có chánh niệm hay không có chánh niệm mà thôi.
+
+Chánh niệm là sự nhận thức về sự tồn tại của bản thân mình trong mọi
+khoảnh khắc của cuộc sống. Đó là điều duy nhất mà một sinh vật sống có ý
+thức có thể làm để cho cuộc đời mình có ý nghĩa. Vì vậy, đức Phật đã nói
+nó là đức hạnh duy nhất tồn tại.
+
+Nhiều người sẽ phản đối ý trên, sẽ nói là để làm cho cuộc sống có ý
+nghĩa, thì tôi phải kiếm được thật nhiều tiền, hay phải thật tài giỏi về
+mặt nào đó của cuộc sống. Thật ra thì không phải đâu, chắc hẳn các bạn
+sống đến tuổi trưởng thành ít nhiều cũng đã trải qua những cảm giác bất
+lực khi mình đã cố gắng hết mức có thể rồi, đã vái thần phật tứ phương
+rồi mà chẳng thể giàu hay chẳng thể giỏi bằng đứa bạn mình được. Có
+những người, sự thành công về mặt tiền bạc hay tri thức đến với họ thật
+nhẹ nhàng, chẳng bù cho ta đã phải cày cuốc hộc máu ra mà chẳng được gì.
+Và trong công cuộc tìm kiếm ảo ảnh tiền bạc hay tri thức đó, ta không
+thực sự sống, ta chỉ lao đầu đi trong một mục tiêu hẹp đã định trước.
+Không ít người khi đã lên đến thành công đỉnh cao, lại muốn quay đầu trở
+lại thời trẻ. Đó là vì họ đã cảm thấy cuộc sống của mình mất đi ý nghĩa
+từ rất lâu, vì họ đã không thực sống trong rất lâu rồi.
+
+Vì vậy, điều duy nhất một sinh vật có ý thức có thể làm để cảm thấy cuộc
+đời mình có ý nghĩa hay không, chính là bằng số lượng thời gian sinh vật
+đó thực sự cảm nhận được sự tồn tại của mình trên cuộc đời như một sinh
+vật tự chủ và tự do. Số lượng thời gian chánh niệm đó cũng rất dễ nhận
+ra bằng bản năng giao tiếp của con người, mà ta sẽ cảm nhận được ngay
+giá tri của người đối diện.
+
+Và đó là lý do tại sao, đức Phật đã nói chánh niệm là đức hạnh duy nhất
+tồn tại. (còn mọi thứ khác chỉ là trò chơi)
+
+:EXPORT_HUGO_PUBLISHDATE: 2020-07-30
+:EXPORT_HUGO_EXPIRYDATE: 2024-01-01
+
+Cách đây mấy tuần, do covid nên tôi rảnh rỗi sinh nông nổi, nộp đơn vô
+thi đầu vào cao học toán
+
+Thi gồm 3 phần, 1 phần toán thi viết, 1 phần toán vấn đáp và tiếng anh.
+Thi viết có các phần đại số tuyến tính, giải tích hàm và lý thuyết độ
+đo, toàn những thứ cơ bản cả. Vấn đáp là bàn luận về 1 tình huống tính
+lợi nhuận kinh doanh, trong đó có sử dụng khai triển Taylor để đơn giản
+hoá quá trình tính toán.
+
+Giám khảo của tôi lớn hơn tôi 2 tuổi, đã lên đến phó giáo sư, tỏ vẻ rất
+ngạc nhiên vì sao một bác sĩ đỡ đẻ lại có thể biết về khai triển Taylor,
+thậm chí hiểu rõ về bản chất xấp xỉ hàm tại điểm khai triển định trước.
+
+Như các bạn cũng biết, tên của tôi trong tiếng anh là Ringo. Nhưng các
+bạn để ý mới thấy họ của tôi là Stark. Đó là họ tôi mới đổi trong 3 năm
+trở lại đây thôi, do hâm mộ nàng Sansa của nhà Stark trong Game of
+Thrones, the true north - nơi đất lạnh nhưng tình nồng. Trước họ Stark,
+họ của tôi là Taylor, Ringo Taylor. Thường một người Việt lấy tên tiếng
+Anh, người ta sẽ chọn một cái tên sang chảnh như Sexton, Cato hay
+Maximilian... chẳng ai lại đi lựa chọn Smith (thợ rèn) hay Taylor
+(tailor: thợ may) cả.
+
+Đối với các bạn, khai triển Taylor chỉ là một nhúm kiến thức nữa trong
+hành trình toán học dài như vô tận, thậm chí các bạn chẳng còn nhớ hình
+thù nó như thế nào. Nhưng đối với một đứa trẻ học phổ thông, khai triển
+Taylor là một điểm giác ngộ nho nhỏ, nó đã làm tôi say mê trong nhiều
+ngày liền, và theo như tôi nhớ, sự thay đổi bản chất hàm của nó đã làm
+tôi có cảm giác như đã chạm đến bản chất của toán học.
+
+Như vậy, sau rất nhiều biến cố và đổi thay trong đời, Brook Taylor,
+người đàn ông tôi đã mang họ trong suốt mười mấy năm, đã đưa tôi trở lại
+con đường xưa. Còn chuyện gì đến sau đó, sẽ đến, whatever, who care?

content/posts/du-an-thien-menh.md

@@ -0,0 +1,49 @@
+---
+title: "Dự án thiên mệnh"
+author: ["Nguyễn Bình Thành"]
+publishDate: 2020-08-29
+expiryDate: 2024-01-01
+lastmod: 2024-04-14T12:20:47+07:00
+categories: ["think"]
+draft: false
+---
+
+Đó là năm 2006, tôi lúc đó 20 tuổi. Sau một thất bại về chuyện tình cảm,
+tôi hiểu rằng với vẻ ngoài như vậy, với địa vị như vậy, tôi chẳng thể
+nào có được người phụ nữ mà tôi mong muốn. Tôi còn cả một cuộc đời phía
+trước, mọi thứ đều có thể xảy ra. Với tâm thế của một người tình cờ bước
+vào trường y, tôi lúc đó chưa sẵn sàng cho một cuộc đời y nghiệp. Tôi
+đặt ra cho mình một dự án, rằng trong 1 năm, tôi sẽ trả lời rằng tôi
+thực sự muốn làm gì.
+
+Tôi đặt tên là "dự án thiên mệnh" và thậm chí ghi câu motto trong sổ lâm
+sàng của tôi khi đó là "ta làm gì trong cả một cuộc đời dài?" (nếu các
+bạn chưa biết, mọi sinh viên y nghiêm túc đều có 1 cuốn sổ ghi chép các
+lần thăm bệnh, các kỉ niệm tại bệnh viện). Một cuộc đời thực sự không
+quá dài để làm tất cả mọi thứ, nhưng nó cũng không quá ngắn để chỉ thờ
+một vị thần duy nhất.
+
+Chính xác là trong năm đó tôi chẳng làm gì nhiều, tôi chỉ để câu hỏi đó
+lơ lửng trong đầu. Nó đi theo tôi trong mọi sinh hoạt. Tôi thả lòng mình
+theo nó để hiểu mình thực sự muốn gì trong đời. Đến hạn chót, tôi chẳng
+nhớ nổi dòng suy luận khi đó là gì, nhưng nó đã đưa tôi đến một kết
+luận: để sống một cuộc đời trọn vẹn, tôi sẽ dấn thân vào 4 ngành.
+
+Đó chỉ là suy nghĩ của một đứa trẻ 20, chưa từng trải sự đời, thậm chí
+chưa từng trải qua chuyện tình cảm nào sâu nặng. Tôi biết rõ như thế,
+nhưng thật lạ kì, trong những năm sau, tôi lại thực hiện đúng như bản kế
+hoạch mà chàng thanh niên 20 tuổi ấy vạch ra, bằng một sự cố chấp, ngoan
+cố và lì đòn đến mức tôi cũng phải ngạc nhiên với khả năng của mình.
+Thực hiện bản kế hoạch đó không phải là không có những chi phí cơ hội,
+thậm chí là lớn.
+
+Nếu bạn quen tôi đủ lâu, có lẽ bạn cũng đã nhận ra 4 ngành đó là gì và
+sự sắp xếp của nó không phải chỉ là đam mê. Và mọi thứ vẫn đang tiếp
+diễn...
+
+Điều tôi chỉ muốn nói ở đây là, hãy cẩn thận với điều bạn ước mơ. Liệu
+rằng bạn có thực sự muốn nó hay không. Bởi vì, chỉ cần bạn có năng lực,
+ước mơ đó bằng cách này hay cách khác, sẽ thành hiện thực. Và giấc mơ
+trở thành ác mộng khi nó thành hiện thực, rồi bạn chợt nhận ra rằng đó
+không phải là điều mình mong muốn, để gắn với nó cả quãng đời còn lại.
+Và lúc đó bạn chẳng đủ sức lực để quay lại nữa.